مقایسه سیلوهای بتنی و فلزی

با توجه به مشکلات کارفرمایان محترم در تصمیم گیری برای نوع و نحوه اجرای سیلوهای ذخیره گندم مقایسه ای میان دو نوع سیلوی متداول (بدنه فلزی و بدنه بتنی) جهت تصمیم گیری بهتر به شرح زیر ارائه می گردد.

این مقایسه شامل موارد زیر را شامل می شود:

 

  • هزینه های تهیه مصالح و اجرا
  • مشکلات اجرایی
  • مدت زمان اجرا
  • پایداری در برابر بارهای جانبی و نشست های نامتقارن
  • هزینه های جاری
  • طول عمر

 

 

 

 1- مقایسه هزینه ای

هرچند در سالهای گذشته و قبل از افزایش حدود سه برابری قیمت ارز هزینه تمام شده سیلوهای فلزی کمتر از سیلوهای بتنی بود، ولی در حال حاضر و بخصوص  با کاهش قیمت آرماتور نه تنها این اختلاف از بین رفته بلکه در مواردی هم هزینه های تمام شده سیلوهای بدنه بتنی پایین تر از بدنه فلزی می شود.شایان ذکر است شیوه  درست و صحیح طراحی تخصصی سیلوهای بتنی که بارعایت آیین نامه های مربوطه و ضرایب اطمینان لازم باشد نیز نقش موثری در مقادیر بهینه آرماتور و  بتن و دستمزد های اجرا دارد.

 

2- مشکلات اجرایی

یکی از مواردی که موجب نگرانی کارفرمایان نسبت به اجرای سیلوی بتنی می شود، مشکلات اجرای این نوع سازه است.
نیاز به تجهیزات خاص از جمله تاور و یا جرثقیل سنگین و لزوم کار شبانه روزی در مدت حرکت قالب لغزان از جمله مشکلاتی است که در مورد سیلوهای فلزی وجود ندارد اما در اجرای سیلوهای فلزی نیز مواردی از جمله مرحله مونتاژ سقف و نصب راهروهای بالای سیلوها نیاز به جرثقیل الزامی می باشد. همچنین در صورت وزش باد شدید خطر جابجایی و از بین رفتن بدنه فلزی در حال نصب کاملا محرز بوده و این مشکل تا کنون در چندین پروژه در حال نصب بدنه فلزی در کشور رخ داده است.

 

3-  مدت زمان اجرا

از آنجا که زمان اجرای سیلوی بتنی به عوامل مختلفی مربوط میشود میتوان با مدیریت کارآمد و صحیح و مجهز بودن اکیپ اجرا به پیشرفته ترین وسایل مربوطه این زمان را درمواقعی حتی به کمتر از زمان اجرا و نصب سیلوی فلزی رساند. با فرض ایده ال بودن شرایط برای بالا رفتن یک دیواره 20 متری بتنی زمانی در حدود 4 تا 6 روزبسته به قطر کندو لازم است که با توجه به حدود 10 روز زمان مونتاژ و دمونتاژ قالب لغزان بدنه ، کل زمان اجرای دیواره بتنی با ارتفاع 20 متر 15 روز در نظر گرفته میشود که کمتر یا برابر با سیلوی فلزی است. یکی از پارامترهای زمانبر در اکثر سیلوهای فلزی وارد کردن بدنه فلزی از تولید کننده خارجی است که این مورد در سیلوهای بتنی موضوعیت ندارد. در سیلوهای فلزی نصب بدنه معمولا پس از ورود تمام قطعات سقف و بدنه فلزی شروع می شود ولی در سیلوهای بتنی امکان شروع اجرای بدنه بتنی پس از پایان اولین فونداسیون وجود دارد.

 

4 – کیفیت و هزینه های نگهداری غلات

از جمله مشکلاتی که درمناطق گرم و خشک برای نگهداری غلات پیش میاید آسیب دیدن غلاتیاست که در اثر مجاورت با بدنه فلزی داغ سیلوها آسیب دیده وکیفیت خودرا ازدست میدهند و باهوادهی دایم نیز نمیتوان از بروز آن جلوگیری کرد در صورتیکه در سیلوهای بتنی به دلیل دیواره بتنی حدودا 30 سانتی با تخلخل لازم که به صورت دیواره عایق عمل میکند این پدیده از بین رفته و در مواردی با کمترین زمان هوادهی میتوان به بهترین کیفیت رسید . درمناطق گرم و مرطوب علاوه بر نیاز به هوادهی دایم در سیلوهای فلزی به دلیل رطوبت و تعرق غلات انبار شده شاهد معایب دیگری برای غلا ت میشویم که در اثر رطوبت بالا و تعریق پیش میاید در صورتیکه در سیلوهای بتنی در صد بالایی از این رطوبت جذب بدنه بتنی شده و از فضای محصور داخل سیلو خارج می شود.

 

5 –  پایداری سازه در برابر نیروهای جانبی

یکی از مهمترین برتری های سیلوهای بتنی نسبت به سیلوهای فلزی و بخصوص در مناطق زلزله خیز مثل اکثر نقاط ایران مقاومت بالای این نوع سیلو در برابر نیروهای جانبی وارد به سازه از جمله نیروی زلزله است در حالی که بدنه سیلوهای فلزی پایداری کمی در برابر نیروهای جانبی دارند. درمورد سیلوهای بتنی ضخامت جداره و مقاومت آن در برابر خمش برای مقابله با این نیروها طراحی می شوند و کاملا در برابر نیروهای جانبی پایدار خواهند بود.

 

6 –   پایداری در برابر نشست های نا متقارن

به علت همجواری سیلوها با یکدیگر و امکان پر و خالی شدن هرکدام از کندوها به تناوب، همیشه امکان نشست نا متقارن فونداسیون سیلوها وجود دارد و با توجه به سطح زیاد کندو برای کنترل این نشست توسط مقاومت خمشی فونداسیون ضخامت و در نتیجه هزینه اجرای فونداسیون به شدت بالا می رود . بنابراین بدنه سیلوهای فلزی در برابر این نشست خیلی آسیب پذیرند ولی در سیلوهای بتنی به علت یکپارچگی بدنه و فونداسیون در صورت وقوع چنین نشستی سختی بالای بدنه بتن از تغییر حالت سیلو و ایجاد خسارت جلوگیری می کند.

 

7 –   هزینه های جاری

1-7) هوادهی
در سیلوهای بتنی به دلیل ضخامت جداره (حدود 30 سانتیمتر) و تخلخل نسبی بتن ، بدنه سیلوبصورت لایه عایق حرارت عمل می کند به طوری که تجربه نشان می دهد که در برخی از گرمترین روزهای سال که مدت هوادهی لازم در سیلوهای فلزی به بیش از 6 ساعت در روز می رسد در سیلوهای بتنی نیاز به هوادهی وجود ندارد و یا کمتر از یک ساعت در روز محدود می شود.

2-7) تخلیه سریع و جابجایی احتمالی
جابجایی احتمالی مورد نیاز برای جلوگیری از فاسد شدن غلات و تخلیه از بغل درسیلوهابه این صورت انجام میگیرد که با ایجاد یک باز شو در ترازهای پایینی (حدود ارتفاع 6 متری) امکان تخلیه مواد داخل سیلو که در تراز بالاتر از این باز شو قرار دارند به صورت ثقلی و بدون نیاز به تجهیزات نقل و انتقال انجام میگیرد این کار در سیلوهای فلزی همواره با خطر تغییر حالت بدنه و احتمال تخریب آن همراه است در حالی که بدنه سیلوهای بتنی به راحتی نیروهای جانبی ناشی از این عمل را تحمل می کنند و این صرفه جویی در زمان تخلیه بدون نیاز به برق برای موارد ضروری را ایجاد می کند.

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

8 –   طول عمر سازه

طول عمر مفید سیلوهای با بدنه فلزی بین 20 تا 40 سال برآورد می شود در حالی که برای سیلوهای با بدنه بتنی طول عمر طولانی تر و حتی تا 100 سال هم پیش بینی می شود.

 

9 –   نوسانات ارزی

در سیلوهای بتنی درصد کمتری از هزینه ها با نوسانات ارزی تغییر می کند و علاوه بر صرفه جویی در ذخایر ارزی کشور و عدم خروج ارز ریسک کمتری برای تامین کننده منابع مالی وجود دارد.

 

10 –   اولویت سازمان غله

موارد ذکر شده به خصوص کیفیت گندم و آرد حاصله در سیلوهای بتنی و خارج نشدن ارز از کشور برخی از مسولان را برآن داشته تا علاوه بر تشویق افراد به ساخت سیلوی بتنی هنگام اجاره کردن سیلو ها برای نگهداری گندم دولتی سیلوهای بتنی را در اولویت قرار دهند.

 
 
 

تهیه و تنظیم شده توسط واحد سازه
شرکت فنی مهندسی “نوفن تحکیم”